Eerste indrukke is blywend

n Hele klompie jare terug vat ek Jaco vir die eerste keer huis toe om my mense te ontmoet.

Ons het n varkhond tefie en n hondjie van onseker oorsprong. As ek nou daaraan dink was dit die produk van n yorkie-poedel romanse wat geblom het. Basjan….

Diereliefhebber wat Jaco is moet hy toe ook vir Jeannie groet.

Daarna sit ons mooi netjies in die sitkamer. Die mooie jong man wat ek kom voorstel, hare gekam, hemp ingesteek… Netjies.

Vanuit nêrens daal Basjan op Jaco neer en begin met groot ywer en spoed kennis maak met n verdwaasde Jaco se been.

Die res van ons tot stilte geskok! So versteen soos ou Cerebos sout wat nat geraak het. Iemand het Basjan aan sy nek gegryp en by die agterdeur uitgegooi. Die moeite was verniet. Basjan het die resies terug sitkamer toe gewen en n nuwe rekord opgestel. In sy aantog trek sy ruggie al krom en begin sy oortjies flap. Hy “latch” behoorlik aan Jaco se been.

Basjan moes vir die res van die kuier in die badkamer toegemaak word.

Wat ons van vergeet het was dat Jeannie, die varkhond tefie, vatbaar vir manlike aandag was en sy n romantiese aroma moes oorgedra het.

Dit was die begin van n hegte vriendskap tussen Jaco en Basjan brakkie.

Koekedoor

Elke mens het gawes en talente en dan het elke mens daardie een ding wat hy nie kan doen nie…
My struikelblok in die lewe is bak, koek bak!

Terte, soos dit maar met terte gaan, is maklik. Maar koek bak is n ander ding. Daar is soveel bestanddele en stappe en scenarios wat mens kan pootjie.

Dit is egter nie te sê omdat mens iets nie kan doen nie, gaan jy dit nie wil doen nie. Waar n wil is is daar n weg.

So pak die koekbak lus my eendag. My liewe man, wat wel bewus is van sy tekortkominge raai my aan om net n koek te gaan koop. Ek is lus vir bak, nie koop nie.

Tannie Ina se bokskoek lyk na net die oplossing. Mens klits olie en eiers by. Hoe moeilik kan dit tog wees. Liefie, doemprofeet, vertel vir my ek gaan die ding flop!

Lang storie kort… Ek haal die spoggerigste egalig gerysde, perfekte sjokolade koek uit die oond uit. Manlief bly skepties… Te veel rugby gekyk, shame… Dis nie verby voor dit nie verby is nie.

Kinnerlik opgewonde draai ek al om die koek. Ek blaas dit omtrent koel… Nou wil ek die pragstuk versier… Met karamel en rooi kersies. Liefie eet nie versiersuiker nie.

Ek maak die blik karamel oop en dit is vir my effems dik, ek besluit om net so n “tjiertsie” melk by te gooi om dit meer smeerbaar te maak. My hand is so bietjie swaar op die melk (gelukkig bak ek nie vrugtekoek nie). Die karamel is nou so bietjie meer smeerbaar as tegnies nodig maar dis nou maar so.

Ek versier met n lied in my hart. Te pragtig. Ek moes op die plek n foto geneem het!!!

Ek verlaat die kombuis vir n oomblik en kom terug… Die louwarm sjokolade koek het die karamel opgesuig soos n droë spons badwater, die kersies het die stryd verloor en lê reg rondom die koek op die glasbord.

My man se kommentaar… “Ek het jou gesê jy gaan die koek flop!!”.

Uitspraak en konteks

n Hele klompie jare gelede kuier ons een Desember vakansie in Nelspruit by my skoonsuster en haar man. Hy was in die vervoer bedryf en een middag vat hy ons saam na die werf waar die trokke geparkeer staan.

Terwyl hy en die ander mans tussen die voertuie rond beweeg sit ek en ons oudste in die bakkie. Groot nuwe bakkie met al wat n meghêfter is. Seuna was so graad 2 rond en het net mooi met selfvertroue begin lees… Afrikaans en so hier en daar engels… Karoo kinders en engels is nie altyd ewe goeie pasmaats nie.

Skielik en totaal uit die bloute vra hy vir my “Mamma, wat is erection?”… Ek snak en spoeg soos n generator wat laag hardloop op petrol, my neus begin sommer loop en my een oog spring.

Ek dag ons is nog jarrre weg van die gesprek af en dat dit Pappa se job is, siende dat hulle identies aanmekaar gesit is. Pappa stap egter doer ver saam met die mans tussen voertuie so groot soos my penarie rond.

Op n manier behou ek teenwoordigheid van gees en vra versigtig “Waar het jy dit gehoor, Boeta?”

“Ek het dit hier op die kant van die deur se handvatsel by die knoppie gelees…”. Ek skuif nader om ook te kan lees en daar staan SONY ERICSON Bluetooth.

Phew! Genadiglik het ek gevra voor ek n baie lang baie onnodige verduideliking vir die bloedjie gegee het… Wat tot nuwe ongemaklike vrae sou gelei het.

Wys mens net – uitspraak en konteks is baie belangrik wanneer mens lees, veral in engels!

Kersoggend en pienk fizzers

Vanoggend gaan ek en Jaco Swart kersdiens toe. Die kerk is so mooi en rustig. Ons sit en kyk hoe die mense die kerk instap – een-een, paartjies en groter gesinne. So hier en daar n trotse ouma en oupa aan die voortou met kinders en kleinkinders agterna. Paar groepe is nogal fris in getal, die kleinkinders van dummy suig tot tiener stadium. Almal kuier by ouma en oupa in die Karoo.

So kort voor die diens wink iemand die koster en hy is op n drafstap uit en gou weer terug.  Hy sit n mandjie bo op n stoel voor die preekstoel neer. Inhoud onbekend.

Dominee betree die preekstoel, die diens begin, ons sing n mooi kerslied.

Toe gebeur die ding… Dominee klim van die preekstoel af, kom staan onder en nooi AL die kinders om voor by hom te kom sit. Nou, julle almal het seker al die natuur dokumentêre programme gesien waar diere in groepe migreer na groener weivelde… Daai storie. Daar kom kinders uit alle rigtings!

Dominee vertel vir die kinders en vra vrae en so aan. Aan die einde van sy storie vat hy Rooikappie se mandjie voor die preekstoel en sê vir die kinders wat nie weet nie dat hy gewoonlik by n diens vir die gemeente kinders lekkers gee….

Ek grinnik, stamp aan my man en fluister “Vandag aanskou jy die vermeerdering van die fizzers… Die dominee het te min lekkers!”

Wyse man wat hy is het die dominee ter elfder ure vir oom Vossie gestuur om nog sweets te gaan koop. Toe die eerste handjie uit die mandjie kom, wat sal ek sien? n Pienk fizzer!!!!

Charlie aka Genade

Ons het n klient, n waardige wyse dame van 91… Ouma Martha. Sy is die matriarg van haar familie.

Ouma Martha se kleindogter raak swanger en hier teen die tyd dat sy 4 maande ver is hoor ons sy is in PE in n hospitaal in n koma. Die dokters wil die fetus aborteer maar ouma Martha en haar dogter weier volstrek.

Die tyd gaan verby, die baba word gebore en na n lang ruk kom die mamma terug huis toe. As n komplikasie van die koma en die geboorte is sy verlam.

Ons ontmoet die baba. Pragtige seuntjie. Sy ouma gaan kort kort met hom met die hospitaal bussie PE toe want hy het n hele rits gesondheidsprobleme en is gestremd… Probleme met sy ogies, n dreineringspypie vir die vog op sy brein, sy groei en vordering het n ver agterstand teen kinders van sy ouderdom.

Soms na n fisio afspraak of doktersbesoek kom die tannie by ons kantoor verby met hom. Ons sien hom groter word, stadig leer glimlag, tande sny. Ons raak heeltemal versot op die mannetjie en wanneer hy die kantoor binnekom staan alles eers stil sodat ons kan cuddles uitdeel.

Terwyl sy ma in n koma was moes ouma en oumagroot vir baba n naam gee. Uit alle moontlikhede uit noem hulle hom Genade… Hy is nie Moeite, Laspos of Komplikasie nie…. Hy is liefde, glimlaggies en cuddles oral waar hy gaan. Hy sal seker nooit in sy lewe n belangrike werk doen en ryk word nie… Hy verryk wel die mense om hom se lewens.

Nood is nood

Eenkeer op pad PE toe stop ons vinnig by Nanaga padstal. Op pad terug kar toe stap ons by die kleedkamers verby. Daar staan n fris jong man en stamp-stamp so aan die kleedkamer deur. Aan die uitdrukking op sy gesig kan jy sommer sien hy is nie daar vir die vars roosterkoeke nie. Die ou is in die knyp! Jaco sê vir hom “jy moet R1 ingooi by die masjien langs die deur. Soektog deur die broeksakke… geen beursie of kontant.

Soos enige betaamlike vrou loop ek met Jaco se beursie in my hand (is daar n ander manier?)… Jaco sê toe ek moet die die outjie n rand gee. So met die verplaas van die muntstuk van palm tot palm smile ek mooi breed en sê vir hom “daarsy, ek stick jou vir n piepie!”

Buggabug kaskenades

Wanneer laas het julle sonder brandstof gaan staan?

Ons nuutste kopie is n 1974 Volkswagen bugga bug, helder blou, groot brul in sy klein lyfie. Aangekoop vir ons jongste om mee kollege toe en terug te ry. Die bosparra is toe tydelik geruil vir ons voertuig terwyl Pappa die probleme van die karretjie uitsorteer.

Saterdag gaan ons gou dorp toe en halfpad tussen die huis en die winkel, in ons dorp is dit nie ver nie, gee bosparra n ruk en n spoeg en dood sonder seremonie…. Uhm, wanneer laas het iemand petrol in die gedroggie se pens gegooi?

Manlief beveel my agter die stuurwiel in, hy gaan stoot. Daad word by woord gevoeg, sy moue is opgerol en hy sit n draffie in. Tien meter verder kom een van ons vriende op sy motorfiets verby. Draai op die plek om en kom help stoot. Oor n spoedbobbel voor die skool verby kom n fris jong Marlow klong verby, los sy kar in sy meisie se hande en kom help draf-stap-stoot saam… Aflos styl. Kort kort moet die een eers terug draai om die motorfiets te loop haal.

Hulle stoot en wanneer ek n dwars straat met n afdraend tref vryloop die karretjie en ek probeer maksimum spoed kry sodat hulle minimum stootwerk hoef te doen.

Baie gou kry my verbeelding die oorhand en skater ek dat jy my twee blokke ver in die Saterdag-stil straat kan hoor. Ek sien in die truspieel drie drawwende manne agter die Volla aangedraf kom.

Die laaste entjie tot by die petrolpompe is afdraend en so kom ek met groot swier aange”free”, hygende manne agterna… Petroljoggie frons en vra “nou hoekom raas die karretjie nie vandag nie?”

Thelma & Louise

1 Julie 2016 is my ma oorlede na n vyf jaar lange stryd met kanker op n jong ouderdom van 57.

So paar jaar voor haar is haar gewese skoonsuster en boesemvriendin oorlede. ‘n Rukkie gelede noem tannie Thelma se dogter hulle grappig “Thelma & Louise” en ek dink terug aan die twee…

Toe ek so in standerd 6 was verloor my stiefpa sy werk. My ma was nie n vrou sonder planne nie en sy skraap geld bymekaar, sy en tannie Thelma vat die pad vir n dag lank in die geel pulsar karretjie en kom huis toe
vol giggels en n bultende pers sportsak.

Ons kinders, ek is die oudste van n groepie van 5 niggies en nefies, word met die dood gedreig as ons dit sou waag om net na die sak te kyk… Nevermind in die sak!

My ma en tannie Thelma hou toe in die buurte om ons partytjies soortgelyk aan “kosblik-en-sapbeker” partytjies…. Ons sou later uitvind in die berugde pers sportsak was fyne onderkleertjies en speelgoedjies vir dames…. Ons speurwerk het bestaan uit een watby die venster staan om te kyk wanneer die grootmense huis toe kom en een wat in die sak koekeloer.

Die grootste bron van vermaak was toe my ma hulle vir die ander tannies (ons was nie veronderstel om tande te tel nie) vertel van hulle ondervinding op die hoofweg in Johannesburg iewers. My ma agter die stuur, tannie Thelma wat hulle inkopies bestudeer in die passasier sitplek en n trokdrywer wat langs hulle verbykom, sien wat sy bekyk en homself omtrent verloor soos hy toet en waai!

My ma het ook op haar dag mediese versekering verkoop. 

Inlywing

So paar dae voor die troue is ek in die geselskap van die hele uitgebreide nuwe skoonfamilie. Daar is baie van hulle!

Iewers in die middel van die gekuier word ek tv kamer toe geroep. Toe ek daar instap voel dit hulle sit almal vir my en kyk – voltallig tot op Tinkles, die moeilike poedel.
Ek was nog nie halfpad so mak soos nou nie. In die middel van die vertrek sit oupa op n stoel, kiertsregop met n kierie in sy hand.

Ek word voor oupa staangemaak en dit voel hy gluur vir my, dit is meer as kyk.
Dis kyk met oog, wenkbroue, alles. Nie n sweempie van n glimlag nie.

Oupa sê “herhaal agter my aan… O wha”. Nou wat de hel? O wha wat??? My brein werk oortyd en al wat by my mond uitkom is “huh”. Amper soos wind uit se geluid. Oupa kap ongeduldig en sê weer ek moet agter hom aan praat.

O wha… Tafu… Liam. Die sinnetjie word herhaal… Vinniger en vinniger – oupa in n sterk stem en ek piep agterna soos n n budgie met laringitis. Op n n sekere spoed (amper soos n langspeelplaat wat op die regte setting gespeel word) maak die chinese sinnetjie toe sin –

O what a fool I am!!!!

Teen daardie stadium was my blaas so vol my oë het oorgeloop en ek wou net huis toe gaan, na mamma toe! Enigiemand wat my lank gelede geken het sal weet dat die storie vir my n riller was!

Snaaks genoeg was die staaltjie die een wat my hart laat pyn het toe ek dit na oupa se begrafnis weer vir iemand vertel het. Want die man met die harde stem en kierie het bitter diep in my hart geklim. Hy kon regte stewige oupa-drukkies gee as hy mens groet en wanneer sy gehoorstukke dan begin raas het hy het laat hoor “daar kom die trein!”

Onder die konfyt

Verlede naweek kuier ons by die skoonfamilie – myne.

Ons slaap vir die eerste keer by n huis wat skoonsus hulle onlangs gekoop het.
Met almal se besige skedules land ons Vrydagaand redelik laat daar aan en hulle het ander verpligtinge, hulle het n huissleutel en n hek remote gelos so ons slaap daar, ons sal hulle wel Saterdag sien.

Saterdagoggend moet ons baie vroeg karate kompetisie toe in PE en met die dat ons nog nie die huis uitleg so goed ken nie en ek nie die tipe mens is wat in kaste krap nie moet liefie met kitskoffie by die karate venue tevrede wees.

Saterdagaand bespreek ons die besondere wyse waarop die kaste in die kombuis ontwerp en uitgelê is. Die gesprek beland by die oggend-sonder-koffie…
Skoonma sê ek moes net onder die konfyt gekyk het…. Chaos! Almal skater!

Die konfyt storie loop terug na 22 jaar terug toe ek n vars bruid was van n polisieman wat moes nagskof werk terwyl die winter begin byt. Wanneer liefie nagskof werk het ek by skoonma en skoonpa gaan slaap.

Die aand voor nagskof, ek het my pligte nog ernstig opgeneem, wil ek n fles koffie maak. Ek vra toe vir my skoonma, wat ek soms nog per ongeluk tannie noem,
waar ek n warmwaterfles kan kry. “Onder die konfyt in die kombuis”…. Bleddie vae antwoord as jy in ag neem dat hulle in n massiewe kleindorpie pastorie bly en
die kombuis uit drie gedeeltes bestaan – spens, kombuis-kombuis en n waskamer.
Twee van die drie gedeeltes het ingeboude kombuiskaste en bo op al daardie kaste staan die konfytpotte ingeryg soos skoolkinders in die rye na pouse.

Ek gaan al daai kaste deur… Slaaibakke, glase, wyn glase, kastrolle, skoonmaakmiddels, you-name-it. Net geen fles nie.

Ek gooi tou op en stap tv kamer toe om te rapporteer. “Ek het by die yskaste gekyk,
in die kombuis gekyk, oral waar konfyt is, daar is geen fles nie.

Aangesien my skoonma nie die soort vrou is wat haar oë vir ander mense rol nie het sy net haar kop geskud en mooi verduidelik dat dit in die kassie onder die ketel op die rak onder die marmite potjies en gebruikte potjies konfyt is.

Nou nog as ek verwoed soek na iets sal my man net sê “kyk onder die konfyt!”